ԹԱԼԱԼ ԽՐԱՅՍ
Հայաստանի Հանրապետութեան եւ Իտալիայի Հանրապետութեան միջեւ հազարամեայ իւրօրինակ յարաբերութիւնները շարունակուում են նոր դրսեւորումներով: Յունուարի 4-ին Հռոմում ներկայացուել է թուային գիրք-քաթալոկ՝ Հայաստանի եւ Իտալիայի միջեւ վերջին երկու տարիների մշակութային կապերի մասին: Նախաձեռնութիւնը Իտալիայում ՀՀ դեսպանութեանն է: Թուային քաթալոկի ստեղծմանն աջակցել են նաեւ «Դանթե Ալիգիերի» ընկերակցութեան երեւանեան կոմիտէն եւ իտալական Բարի քաղաքում գործող «Հրանտ Նազարեանց» կրթական կենտրոնը:
«Ապագայ-անցեալ» անուանումով թուային գիրքն ունի 400 գունաւոր էջ, երկլեզու՝ հայերէն եւ իտալերէն նկարազարդումներն ու թեքսթերն այն իրադարձութիւնների մասին են, որոնք տեղի են ունեցել երկու երկրներում: Քաթալոկում բաւական մեծ տեղ է յատկացուած Իտալիայի նախագահ Սերջօ Մատարելայի՝ 2018 թուականին Հայաստան կատարած պետական այցին: Իտալիայի Հանրաապետութեան նախագահի առաջին այցը համընկել էր Հայաստանի առաջին Հանրապետութեան 100-ամյակի եւ Երեւանի հիմնադրման 2800-ամյակի իրադարձութիւններին:
Գիրք-քաթալոկի հենց առաջին էջերից առանձնանում են հայերի եւ իտալացիների միջեւ խոր եւ ակնյայտ փոխյարաբերութիւնները: «Խիտ, բեղնաւոր անցեալը՝ ճանապարհորդութիւնների անջնջելի հետքերով, միաւորել են երկու ժողովուրդներին հին ժամանակներից. պատմութիւն, որը սկսւում է հենց Հռոմի կենտրոնում գտնուող Մարկոս Ավրելիոսի սիւնից: Մեզ՝ իտալացիներիս ու հայերիս, միաւորող երեւոյթների ցանկը երկար է: Լիգուրիայից մինչեւ Սիցիլիա, Վենետիկից, Ֆրիուլիից մինչեւ Ապուլիա, հայերը թողել են իւրայատուկ հետքեր»-, նկատում է Հայաստանում Իտալիայի դեսպան Վինչենցօ Տել Մոնաքոն: Դեսպանը յաւելում է, որ հայերի ու իտալացիների յարաբերութիւններն անցեալում չեն մնացել: Իտալիայում հայկական ներկայութիւնը նորանոր էջեր է բացում, որը հանդուրժողականութեան, ինթեկրման, յամառութեան եւ աշխատասիրութեան օրինակ է: «Այն նպաստում է մեր ժողովրդի քաղաքացիական եւ սոցիալական առաջընթացին: Զուգահեռաբար, իտալական ներկայութիւնը դրոշմուած է Հայաստանում, ինչը խանդով ու խնամքով պահպանւում է եւ արժեւորւում Երեւանի թանգարաններում, ինչը ներկայացւում է արուեստի մէջ, ներծծուած՝ գիտութեամբ, եւ այսօր, ինչպէս երբեք, պահպանւում է իւրաքանչիւր հայի սրտում»-,եզրափակում է դեսպան Մոնաքոն: