Սփիւռքահայ Կեանք. Գործակցութեան հրաշալի օրինակ

Մելինէ Էլեան, Հուրի Խեչումեան, ՀԲԸՄ Մանուկեան-Տեմիրճեան վարժարանի 3-րդ դասարանցիներ եւ Artsakhsnvehr.org

Արցախցի հերոս հայուհի. «Մենք լաւ ենք, ուրիշի օգնէք»

Զրուցեց՝ ՀՐԱՉ ՍԵՓԵԹՃԵԱՆ

Լոս Անճելըսի Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան Մանուկեան-Տեմիրճեան վարժարանի 3-րդ դասարանի աշակերտութեան ու անոնց ծնողներուն շնորհիւ, եւ ղեկավարութեամբ բազմավաստակ դաստիարակ-ուսուցչուհի Տիկին Հուրի Խեչումեանի, աւելի քան 40,000 տոլար հանգանակուած է մինչեւ օրս՝ Արցախի իրենց քոյրերուն ու եղբայրներուն համար: Կապող օղակը նուիրեալ այլ տիկին մըն է, նոյն վարժարանի նախկին ծնողք Մելինէ Էլեանը: Անոր բարեսիրական կազմակերպութեան միջոցով անցնող չորս-հինգ ամիսներուն ընթացքին գործակցութեան հրաշալի օրինակով մը հրաշք կը գործեն 9-10 տարեկան տղաքն ու աղջիկները:

Զրուցակիցներս խանդավառութեամբ կը ներկայացնեն այստեղ՝ Լոս Անճելըսի, եւ հոն՝ Հայաստանի ու Արցախի մէջ կատարուող աշխատանքները: Ցաւին մէջ ուրախութեան, լաւատեսութեան, ապագային հանդէպ բարեկամեցողութեան նշոյլ մըն է անոնց կատարած գործը, որ նիւթական օժանդակութեան հաւասար եւ աւելի շարժո՛ւմ մըն է արթուն պահելու մեր մատղաշ սերունդը, կապելով զանոնք հող-հայրենիին հետ:

Արմատները կը կանչեն: Եւ այդ էր եղած պատճառը, որ Իրան ծնած, Եւրոպա անցած եւ Միացեալ Նահանգներ հասակ առած այս բարեհամբոյր տիկինը, որուն անունն է Մելինէ, ընտանեկան յարկի տակ ստանալով ազգային դաստիարակութիւն, տասնհինգ տարի շարունակ կ’այցելէ Հայաստան: Շուշիի մէջ մեծապէս նպաստած է կառուցելու ազգային գրադարանի շէնքը: Ան է պատմողը. «Վերջին 1-2 տարիներուն, թէեւ դժուարութիւններ կային համավարակի հետ կապուած, սակայն երբ այցելութեան հնարաւորութիւն եղաւ, մեկնեցայ Հայաստան: Երեւան կը գտնուէի արդէն ամիս մը, երբ Սեպտեմբեր 2020-ին պատերազմը սկսաւ: Երկու օր ետք ծրագրած էինք մեկնիլ Արցախ…»:

Մեր երկրորդ զրուցակիցը երուսաղէմահայ Հուրի Խեչումեանն է: Փոքր հասակէն ընտանիքին հետ գաղթած է Թենըսի, ապա անցնելով Լոս Անճելըս, Քալիֆորնիա: ՀԲԸՄ Մանուկեան-Տեմիրճեան վարժարանի 3-րդ դասարանի դաստիարակը նաեւ նոյն դպրոցի նախկին ծնողք է: Թող շարունակէ Հուրին.

Հուրի Խեչումեան. Արցախէն փախուստ տուած ընտանիքները հասած էին Սեւան քաղաք: Մելինէն Դիլիջանի մէջ տարածուն տեղ մը վարձելով, այդ ընտանիքները կը պատսպարէ հոն. լրիւ իր անձնական միջոցներով: Մեր գործակցութիւնը սկսաւ, երբ այդ փախստականներու եւ անոնց փոքրիկներուն մասին տեսանիւթ մը դիտեցի: Աստուած իմ, զանոնք նմանցուցի 3-րդ դասարանի աշակերտներուս… եւ անցանք գործի: Մէկ կողմէն Մելինէն եւ միւս կողմէն Մանուկեան-Տեմիրճեան վարժարանի 3-րդ դասարանի աշակերտներս՝ իրենց ծնողներուն սիրայօժար մասնակցութեամբ, անցանք գործի:

Առաջին ծրագիրը կօշիկներ նուիրելն էր: Աշակերտներուս ներկայացուցի Արցախի անցեալի պատմութիւնը եւ ներկան: Խանդավառութիւնը մեծ էր: Իւրաքանչիւր աշակերտ իր տան գործերուն օգնելով պիտի աշխատէր կէս ժամ, գրէր այդ մասին եւ ծնողքէն անոր դիմաց օրական երկու տոլար պիտի ստանար: Երկու շաբաթ ետք գումարը 30 տոլարի պիտի հասնէր: 10 օր անցած էր, երբ մեր աշակերտները եւ արցախցի գաղթական երեխանաները իրարու հետ կապեցինք հեռակապով (Zoom): Ծրագիրը ներկայացուցի մեր վարժարանի տնօրէնուհի Տիկ. Արփի Աւանէսեանին, Նախակրթարանի հայոց լեզուի համադրող ուսուցչուհի Տիկ. Մարալ Ոսկեանին եւ հայերէնի միւս ուսուցչուհիներուն: Հոկտեմբերի երկրորդ շաբաթն էր, 47 աշակերտները Հայաստանի դրօշակներով եւ զարդերով, իրենց ծնողներուն հետ միասին կապուեցանք Երեւան ու Դիլիջան՝ Մելինէին եւ արցախցիներու հետ: Այդ օր, Zoom-հանդիպումին շնորհիւ 12,000 տոլար խոստում ստացանք 3-րդ դասարանի ծնողներէն:

Որպէս յաջորդ քայլ, որոշեցինք, որ իւրաքանչիւր աշակերտ ձեռային աշխատանք մը պատրաստէ եւ ծախու հանենք: Այդ միջոցառումը տեղի ունեցաւ մեր բնակարանին առջեւ Հոկտեմբերի մէջ: Մեզի հետ էր Մելինէն, եկած էին մեծ թիւով ծնողներ, բարեկամներ, Fox 11 հեռատեսիլի թղթակիցը: Քանի մը ժամուան ընթացքին շուրջ 10,000 տոլար հաւաքեցինք աշակերտներուն պատրաստած ձեռայինները վաճառելով: Եւ միայն սկիզբ մը եղաւ այդ. որովհետեւ ընկերային ցանցերու միջոցով բարի լուրը տարածուեցաւ դպրոցական շրջանակէն դուրս եւս: Գումարը հասաւ շուրջ 45,000 տոլարի: Սկսանք գումարներ ղրկել Հայաստան, ուր Մելինէ Էլեանին ներկայացուցիչները՝ Վրոյրն ու Գայիանէն կը գնէին ու կը բաշխէին հազարէ աւելի ձմեռնային վերարկուներ, շապիկներ, ներքնազգեստներ, կօշիկներ: Եւ այս բոլորը 3-րդ դասարանին շնորհիւ:

Մ. Էլեան. Վիճակը ծանր էր: Շատեր անձնագիր չունէին, իրենց վրայի հագուստով փախած հասած էին Հայաստան: Մեր կարելիին սահմաններուն մէջ օգտակար հանդիսացանք: Մինչեւ 800 գաղթականի բաժնեցինք նաեւ սննդեղէն: Շատ շնորհակալ ենք Մանուկեան-Տեմիրճեան վարժարանի 3-րդ դասարանէն: Պատերազմի աւարտէն ետք, երբ գաղթական ընտանիքները վերադարձան իրենց գիւղերն ու քաղաքները, մենք պահեցինք կապը անոնց հետ:

Մեր ծրագիրներուն կարեւորագոյններէն է արցախցիները աշխատանքով ապահովելը: Տամ քանի մը օրինակ միայն: Նուիրատուութիւններու շնորհիւ, մեր կազմակերպութիւնը հայաստանեան արտադրութեան ձմեռնային 300 վերարկուներ գնեց եւ նուիրեց արցախցիներու: Ներկայիս երեք տիկիններու բուրդէ թելեր տրամադրած ենք, որպէսզի գործեն եւ ապա վաճառեն մեզի: Պուպրիկներ պատրաստել կու տանք, որոնցմէ մէկական հատ կը յանձնենք հովանաւոր ընտանիքներուն հոս՝ Լոս Անճելըսի մէջ: Եւ նման այլ ծրագիրներ:

Հ. Խեչումեան. Պատերազմը դադրեցաւ, բայց չենք կրնար մեր օգնութիւնը դադրեցնել: Չենք կրնար այդ ընտանիքները լքել:

Այն հարցումին, թէ ինչպէ՞ս կը ստուգէք, եթէ ընտանիք մը մէկ այլ կազմակերպութենէ եւս օժանդակութիւն կը ստանայ, Տիկ. Էլեան պատասխանեց.

Մ. Էլեան. Վրոյր Խաչատրեանը, մեր գործավարը, շատ արթուն է: Ան կ’այցելէ տուները եւ կ’արձանագրէ ինչ որ անհրաժեշտ է: Մեզի հետ երկար ժամանակ աշխատեցաւ նաեւ հոգեբան Գայիանէ Պետրոսեանը:

Խեչումեանն է դարձեալ. 40,000 տոլարը կը կարծէք, որ շատ մեծ գումար է, բայց այդպէս չէ:

Մ. Էլեան. Ըսեմ, թէ այդ 40,000-ը ճիշդ ձեւով կը գործածենք: Գումարը հաշուարկուած կը ծախսենք: Մսխում չկայ: Մեր բոլոր ընտանիքները գրանցուած են մեր քով, մանրամասն տեղեկութիւն ունինք անոնց մասին: Այստեղ կ’ուզեմ յիշել արցախցի կնոջ մը խօսքը: Անոնք կ’ապրին Դիլիջանի մէջ, գաղթական ելած էին Արցախի առաջին պատերազմին ժամանակ: Իսկ այս երկրորդ պատերազմին, ամուսինը կամաւոր մեկնած էր ճակատ: Երբ օգնութիւն կը բաշխէինք, հերոս հայուհին ըսաւ. «Մենք լաւ ենք, ուրիշի օգնէք»:

Հ. Խեչումեան. Հաց թխելու, կարի գործարաններու, պուպրիկներու պատրաստութեան եւ նման այլ աշխատանքներու հնարաւորութիւններ ստեղծեցինք: Դեռ շաբաթ մը առաջ 3-րդ դասարանը հաւաքեց հագուստեղէն եւ 12 մեծ տուփ ղրկեցինք Հայաստան եւ Արցախ:

Կապուեցանք լրագրող Արաքսեայ Կարապետեանին հետ. անոր Instagram live-ին միջոցով այդ երեկոյ շուրջ 20 հոգի դիմեց մեզի՝ դառնալու հովանաւոր: Ինչո՞ւ. որովհետեւ ուղղակի հովանաւորութիւն է մեր առաջարկածը: Մենք կը ծանօթացնենք, կը կապենք երկու կողմերը իրարու եւ անոնք գումարը ուղղակի կը ղրկեն, կը մտերմանան:

Մինչեւ հիմա, մէկ ամսուան մէջ, «Արցախ Նուէր» ծրագիրին միջոցով 60-է աւելի սփիւռքահայ ընտանիքներ ապահովեցինք, որոնց 60 տոկոսը մեր դպրոցի երրորդ դասարանի ծնողներ են: Կապի մէջ են, կը հեռաձայնեն, կը գրեն: Հոն պատրաստուած պուպրիկ մը կը յանձնենք հոս՝ հովանաւոր ընտանիքին, շնորհակալագիրի մը հետ: Աշակերտները կը խենթենան, կը սիրեն եւ ամուր կապ մը ստեղծուած է անոնց միջեւ:

Մ. Էլեան. Վերադառնանք Դիլիջան: Պատերազմի օրերուն այնքան օգնութեան կարիքը կար, որ արդէն մեր ուժերէն վեր էր ամէն ինչ: Այդ օրերուն էր, երբ Հուրին ինծի հեռաձայնեց, տեղեկացնելով թէ ՀԲԸՄ Մանուկեան-Տեմիրճեան վարժարանի իր աշակերտները կը փափաքին ինչ որ ձեւով օգնութիւն փոխանցել արցախցիներուն:

Հ. Խեչումեան. Մեր աշակերտները կապուեցան հայրենիքի հետ, սիրահարուեցան, իրենց արիւնին մէջ մտաւ հայրենասիրութիւնը: Վերջապէս, վաղը իրենք է որ պիտի շարունակեն մեր գործը: Այս է գլխաւոր կէտը, որուն համար կ’ուզեմ յառաջ մղել այս ծրագիրը:

Մ. Էլեան. Սփիւռքի մէջ իւրաքանչիւր ընտանիք պէտք է մէկ ընտանիքի օգնէ: Պատասխանատուութիւն ստանձնէ: Մեր նպատակը այդ է: Քաջալերել, որպէսզի աւելի մեծ թիւով ընտանիքներ հոսկէ դառնան հովանաւորներ: Իսկ մենք մեր կարգին կ’օգնենք այլ միջոցներով:

Ինչպէ՞ս հովանաւոր դառնալ, կը հարցնեմ ես:

Հ. Խեչումեան. Ունինք երկու տարբերակ. ընտանիք մը, որ չորս հոգիէ կը բաղկանայ՝ հարիւր տոլար է ամսական հովանաւորչութիւնը, եւ երբ թիւով աւելի մեծ ընտանիք է՝ 150: Սակայն, մտերմութեան հետ նուէրներու քանակն ալ կ’աւելնայ: Հետաքրքրական է, որ աշակերտները անընդհատ կը մտածեն նոր գաղափարներու մասին՝ օգնելու համար Արցախին:

Մ. Էլեան. Այո, այդ ցանկութիւնը հետզհետէ կը մեծնայ: Եւ կը մտածենք, թէ ի՞նչ պիտի ըլլայ մեր յաջորդ ծրագիրը, որովհետեւ «Արցախ Նուէրը» պէտք է ինքն իրեն հանգիստ շարունակուի:

Հ. Խեչումեան. Ժամանակն է, որ արթննանք ազգովին, ալ կը բաւէ՛: Եւ ուր որ լաւ գործ մը կայ, այդ տեսնենք, գնահատենք, քաջալերենք:

Մ. Էլեան. Մենք պէտք է պետութեան եւ ժողովուրդին մէջքին ըլլանք, թիկունք կանգնինք: Դրականը տեսնենք եւ գրենք, տարածենք այդ մասին:

Զրոյցի աւարտին, Տիկ. Խեչումեան ջերմօրէն շնորհակալութիւն յայտնեց վարժարանի տնօրէնուհի՝ Տիկ. Արփի Աւանէսեանին, որ առաջին իսկ օրէն նեցուկ կանգնեցաւ եւ օրինական բոլոր միջոցները ապահովեց, որպէսզի գումարները կանոնաւորաբար ուղարկուին Հայաստան: Իր հերթին, Տիկ. Էլեան բարձրօրէն գնահատեց Հայաստանի իրենց գործընկերներ Վրոյր Խաչատրեանն ու Գայիանէ Պետրոսեանը, անոնց ուղղելով շնորհակալական ջերմ խօսքեր:

Կեցցէ՛ք տիկին Էլեան, տիկին Խեչումեան եւ Լոս Անճելըսի ՀԲԸՄ-ի Մանուկեան-Տեմիրճեան վարժարանի 3-րդ կարգի աշակերտներ: Շա՛տ ապրիք:

Ընթերցող բարեկամ, այցելէ՛ www.Artsakhsnvehr.org կայք եւ ամիսը 100 կամ 150 տոլարով հովանաւորէ ընտանիք մը Արցախի մէջ, ուղղակի կապ հաստատելով անոր հետ:

Լոս Անճելըս